• Grootste selectie van fietsen in Europa

    Overtredingen en boetes voor fietsers in Europa

    Sophia Willmes
    Sophia Willmes
    3 apr 2024 6 min
    Overtredingen en boetes voor fietsers in Europa

    Fietsen, als een populaire vervoerswijze tijdens vakanties, bieden een flexibel alternatief voor auto's en lokaal openbaar vervoer. Het rijden op je eigen fiets vermijdt verkeersopstoppingen en drukke bussen, waardoor je sneller kunt reizen dan wanneer je te voet gaat. Stadsrondleidingen per fiets, of het nu op je eigen fiets is of via verhuur, winnen aan populariteit vanwege het unieke perspectief dat ze bieden op steden en de mogelijkheid om snel en flexibel stedelijke metropolen te verkennen :)

    Tijdens vakanties ervaren mensen vaak een meer ontspannen sfeer dan thuis, wat kan leiden tot onbedoelde overtredingen van de wet door onbekende situaties. Het is belangrijk op te merken dat de mogelijke boetes voor dergelijke overtredingen aanzienlijk variëren in heel Europa.

    De volgende ranglijst biedt inzicht in de straffen waarmee men te maken kan krijgen bij het niet naleven van de lokale fietsregels, waarbij overtredingen zoals rijden zonder verlichting, fietsen onder invloed van alcohol, het gebruik van een mobiele telefoon tijdens het fietsen, en fietsen waar fietsen niet zijn toegestaan worden vergeleken.

    Rijden in het Donker: Hoge Boetes voor Fietsen Zonder Verlichting in Europa

    Zichtbaarheid in het verkeer is ontzettend belangrijk om ongelukken te voorkomen, wanneer fietsers niet goed zichtbaar zijn kan dat leiden tot levensbedreigende situaties. Daarom is goede fietsverlichting verplicht om gemakkelijker gezien te worden bij omstandigheden met beperkt of slecht zicht. Het niet naleven van deze regel brengt niet alleen het welzijn van de fietser in gevaar, maar kan ook leiden tot financiële boetes.

    In Amsterdam bedraagt de boete voor fietsen zonder verlichting 70 euro. In Nederland moeten fietsers tijdens duisternis en bij slecht zicht zowel een voor- als achterlicht voeren, waarvoor ook losse lampjes gebruikt mogen worden. Bovendien moeten fietsen voorzien zijn van reflectoren aan de achterkant, op de pedalen en op de wielen of banden. Madrid is de Europese stad met de hoogste boete voor het rijden zonder verlichting. Fietsers kunnen in de Spaanse hoofdstad rekenen op een boete van ongeveer 200 euro wanneer hun fiets niet voldoet aan de regelgeving.

    In Duitsland geldt de regel dat fietsverlichting moet worden ingeschakeld wanneer de straatverlichting aangaat. Het niet naleven hiervan kan resulteren in een boete vanaf 20 euro. In Italië moeten fietslampen branden van een half uur na zonsondergang tot een half uur voor zonsopgang. Wanneer een fietser geen werkende verlichting heeft, kan dit leiden tot een boete vanaf 24 euro.

    Smartphone-verbod geldt niet alleen voor auto's

    In Nederland is het niet toegestaan om te bellen (of te appen) tijdens het fietsen, een overtreding die bestraft kan worden met een boete van 160 euro. Ook is het verboden om tijdens het fietsen andere elektronische apparaten, zoals navigatiesystemen, tablets of muziekspelers vast te houden (of tussen je oor en schouder te klemmen). Handsfree bellen en naar muziek luisteren is echter wel toegestaan, zolang je ervoor zorgt dat je nog omgevingsgeluiden kunt horen.

    In Madrid resulteert het overtreden van deze regel in een boete van 200 euro, terwijl dit in Rome 161 euro kost. In Berlijn wordt het gebruik van een mobiele telefoon tijdens het fietsen bestraft met 55 euro, maar het gebruik van een handsfree apparaat is toegestaan, vergelijkbaar met het gebruik ervan in een auto. Dit betekent dat een snelle blik op de telefoon om bijvoorbeeld een berichtje te checken of de routeplanning te bekijken, niet als een overtreding wordt beschouwd.

    Volg de aangewezen fietspaden

    Steeds vaker zien we een duidelijke scheiding tussen fiets- en voetpaden om een veilige omgeving voor iedereen te waarborgen en het risico op ongevallen te verminderen. Volgens Artikel 5 van het Reglement Verkeersregels en Verkeerstekens zijn fietsers in Nederland verplicht om het fietspad te gebruiken. Wie dit negeert, riskeert een boete van 70 euro in Amsterdam. In Luxemburg loopt de boete op tot maar liefst 175 euro, terwijl de boete in Rome slechts 25 euro bedraagt. In Berlijn zijn ze nog iets coulanter,  daar betaal je ’slechts’ 20 euro wanneer je in overtreding bent.

    Boetes door rood licht rijden

    Het negeren van een rood verkeerslicht vormt een ernstig gevaar voor alle weggebruikers en wordt daarom in veel landen streng bestraft met hoge boetes. In Berlijn riskeer je een boete van 60 euro, maar in Athene kan deze boete zelfs oplopen tot maar liefst 700 euro, terwijl het in Rome ook een forse boete van 613 euro kost. In Nederland bedraagt de boete voor het negeren van een rood verkeerslicht 120 euro, wat vergeleken met andere steden aan de lage kant is, maar nog steeds een relatief hoog bedrag is ter afschrikking. Aan de andere kant is de deze boete in Warschau met slechts 23 euro weer aanzienlijk lager.

    Rijden onder invloed op een fiets: Uiteenlopende wetgeving in Europa

    De regelgeving en boetes voor fietsen onder invloed van alcohol verschillen aanzienlijk tussen landen. In Berlijn kan een alcoholpromillage van 0,3 al strafbaar zijn, waarbij de boetes worden vastgesteld op basis van het inkomen van de overtreder. Bovendien kunnen overtreders worden onderworpen aan een medisch-psychologisch onderzoek (MPU) om hun geschiktheid om te rijden te beoordelen. In Nederland gelden vergelijkbare regels: fietsen onder invloed van alcohol is niet toegestaan en het toegestane alcoholgehalte in het bloed mag niet hoger zijn dan 0,5 promille, wat overeenkomt met de limieten voor autorijden en motorrijden. In Italië ligt de wettelijke alcohollimiet voor fietsen op 0,5 promille, met boetes die beginnen bij 545 euro voor het overschrijden van deze limiet. Stockholm en Oslo hanteren geen specifieke alcoholgrens voor fietsen, maar betrokkenheid bij een ongeval kan leiden tot aanklachten wegens nalatigheid. In Londen is het verstandig om je fiets te duwen als je meer dan 0,0 promille alcoholpromillage hebt. 

    In het Verenigd Koninkrijk is er geen vastgestelde limiet, maar het is strafbaar om een fiets te besturen als je niet in staat bent dit te doen als gevolg van het gebruik van alcohol of drugs. Wie betrapt wordt op fietsen onder invloed van alcohol kan boetes krijgen tot wel 1.113 euro.

    Andere belangrijke fietsregels

    Afgezien van de genoemde punten, zijn er diverse andere regels waar fietsers rekening mee moeten houden bij internationaal fietsen:

    • Het luisteren naar muziek beperkt het vermogen om belangrijke geluiden in het verkeer waar te nemen. In Madrid is het dragen van koptelefoons tijdens het fietsen verboden en een overtreding kan resulteren in een boete van 200 euro. Aan de andere kant staat Rome het gebruik van headsets of koptelefoons toe, zolang slechts één oor bedekt is. In Duitsland zijn koptelefoons daarentegen niet expliciet verboden.
    • In de meeste landen is het toegestaan om naast elkaar te fietsen, zolang dit het verkeer niet hindert. De specifieke wetten kunnen echter aanzienlijk verschillen per land. In Zwitserland is bijvoorbeeld naast elkaar fietsen toegestaan in groepen van meer dan 10 personen. In Bern kan het fietsen naast elkaar op plaatsen waar dit niet is toegestaan, leiden tot een boete van 20 euro.
    • Spanje handhaaft een helmplicht voor alle fietsers buiten stedelijke gebieden, met uitzonderingen voor kinderen jonger dan 16 jaar die altijd een helm moeten dragen. In landen zoals Frankrijk, Italië of Kroatië is het dragen van een reflecterend vest verplicht onder bepaalde omstandigheden, zoals 's nachts of bij het passeren van tunnels.
    • Duitse fietsers dienen zich ervan bewust te zijn dat elke overtreding die direct de verkeersveiligheid in gevaar brengt, kan leiden tot een boete van meer dan 60 euro en zelfs kan resulteren in een registratie in het verkeersregister van Flensburg.

    Conclusie

    De vermelde boetes hebben niet alleen het doel om af te schrikken en te waarschuwen, maar ook om de veiligheid van alle weggebruikers te waarborgen en een vlotte verkeersstroom te bevorderen. Daarom is het aan te raden dat fietsers, zelfs tijdens vakanties, altijd de lokale verkeersregels respecteren om zo niet alleen boetes, maar vooral ook ongelukken te voorkomen.

    Onderzoeksmethode

    🇪🇺 Op basis van een  Eurobarometer-enquête werden 20 Europese hoofdsteden geselecteerd en onderzocht. Deze selectie had tot doel ervoor te zorgen dat de ranglijst zo nauwkeurig mogelijk was op basis van de beschikbare gegevens. Steden of landen met onvoldoende gegevens werden dan ook niet in deze selectie opgenomen.

    📝 Een uitgebreid overzicht van alle gebruikte bronnen is beschikbaar in het volgende document. (Hier is de link naar de bronnen.)

    💶 Alle buitenlandse valuta zijn omgerekend naar euro's met behulp van de wisselkoers van 7 februari 2024 om vergelijkbaarheid te waarborgen.

    📈 De ranglijst werd opgesteld aan de hand van punten, waarbij elke stad een puntwaarde tussen 0 en 100 kreeg voor elke categorie. De stad met de hoogste boete ontving 0 punten en degene met de laagste ontving 100 punten. De uiteindelijke ranglijst werd bepaald door alle individuele factorwaarden op te tellen en aan te passen met behulp van de verstrekte formule.